دوره BTS (Brevet de Technicien Supérieur) یکی از محبوب‌ترین و کاربردی‌ترین دوره‌های آموزشی در نظام تحصیلی فرانسه هستند. این دوره‌ها که در آموزشگاه‌های تخصصی و برخی از دبیرستان‌های فنی و حرفه‌ای ارائه می‌شوند، دانشجویان را برای ورود مستقیم به بازار کار آماده می‌کنند. دوره BTS بسیار متنوع هستند و تقریباً تمام حوزه‌های شغلی را پوشش می‌دهند، از مهندسی و مدیریت گرفته تا هنر و خدمات.
در این مقاله، به معرفی دوره BTS در فرانسه، ساختار و ویژگی‌های این دوره‌ها، انواع مختلف آن‌ها و مزایای شرکت در این دوره‌ها می‌پردازیم.
دوره BTS چیست؟
BTS یا Brevet de Technicien Supérieur به معنای مدرک تکنسین عالی، یک دوره دو ساله تحصیلات عالی است که پس از اخذ مدرک دبیرستان (Baccalauréat) ارائه می‌شود. این دوره‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که دانشجویان را با مهارت‌های عملی و نظری مورد نیاز برای ورود به بازار کار آماده کنند. یکی از ویژگی‌های اصلی دوره BTS این است که تاکید زیادی بر تجربه عملی دارند و بسیاری از آن‌ها شامل دوره‌های کارآموزی می‌شوند.
ویژگی‌های دوره‌های BTS
- مدت زمان تحصیل: دوره BTS دو ساله هستند و پس از دو سال موفقیت‌آمیز، دانشجویان مدرک BTS دریافت می‌کنند. این دوره‌ها بر اساس تقاضای بازار کار طراحی شده‌اند تا فارغ‌التحصیلان به سرعت بتوانند وارد حرفه‌ای شوند.
- محتوای عملی و نظری: هر دوره BTS ترکیبی از دروس نظری و عملی است که دانشجویان را به مهارت‌های کاربردی در حوزه تخصصی خود مجهز می‌کند. بسیاری از دوره‌ها شامل دوره‌های کارآموزی در شرکت‌ها و سازمان‌های مرتبط می‌شوند.
- ارتباط نزدیک با بازار کار: دوره BTS به دلیل تعامل نزدیک با صنایع و کارفرمایان محلی، به دانشجویان این امکان را می‌دهند که به راحتی پس از اتمام تحصیل وارد بازار کار شوند.
- امکان ادامه تحصیل: هرچند هدف اصلی دوره BTS ورود سریع به بازار کار است، اما دانشجویان می‌توانند پس از اتمام این دوره‌ها در مقاطع بالاتر نیز تحصیل کنند. یکی از رایج‌ترین مسیرها برای فارغ‌التحصیلان BTS، تحصیل در مقطع Licence Professionnelle (لیسانس حرفه‌ای) است که به مدت یک سال ادامه دارد.
انواع دوره BTS
دوره BTS در فرانسه در طیف گسترده‌ای از حوزه‌های تخصصی ارائه می‌شوند. این دوره‌ها به چندین شاخه کلی تقسیم می‌شوند که در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم:
BTS در زمینه صنعت (Industriel)
دوره BTS صنعتی به دانشجویان مهارت‌های فنی و عملی لازم برای کار در صنایع مختلف را آموزش می‌دهند. این دوره‌ها به شدت بر مهارت‌های فنی و عملی متمرکز هستند. برخی از رشته‌های محبوب BTS در زمینه صنعت عبارتند از:
- BTS Électrotechnique: این دوره مربوط به مهندسی برق و تکنولوژی‌های الکتریکی است و دانشجویان را برای کار در زمینه‌های تولید و توزیع انرژی، تجهیزات الکتریکی و تکنولوژی‌های الکتریکی آماده می‌کند.
- BTS Maintenance Industrielle: این دوره بر تعمیر و نگهداری تجهیزات صنعتی تمرکز دارد و فارغ‌التحصیلان آن می‌توانند در شرکت‌های تولیدی و صنعتی به عنوان تکنسین نگهداری و تعمیرات فعالیت کنند.
- BTS Mécanique et Automatismes Industriels (MAI): این رشته به طراحی، نگهداری و بهینه‌سازی سیستم‌های مکانیکی و اتوماسیون صنعتی می‌پردازد.
BTS در زمینه تجارت و مدیریت (Commerce et Gestion)
این دسته از دوره‌ها برای کسانی مناسب است که علاقه‌مند به کار در حوزه‌های تجاری، مالی و مدیریت هستند. برخی از دوره‌های محبوب در این زمینه عبارتند از:
- BTS Management Commercial Opérationnel (MCO): این دوره مهارت‌های مدیریت تجاری را در سطح عملی آموزش می‌دهد و دانشجویان را برای مدیریت واحدهای تجاری مانند فروشگاه‌ها یا دفاتر آماده می‌کند.
- BTS Comptabilité et Gestion (CG): این دوره بر حسابداری و مدیریت مالی تمرکز دارد و دانشجویان را برای کار در بخش حسابداری، مالی و مدیریت شرکت‌ها آماده می‌کند.
- BTS Négociation et Digitalisation de la Relation Client (NDRC): این رشته به دانشجویان آموزش می‌دهد که چگونه با استفاده از ابزارهای دیجیتالی، روابط با مشتریان را مدیریت کنند.
BTS در زمینه هنر و طراحی (Art et Design)
برای علاقه‌مندان به هنر و طراحی، دوره BTS فرصتی عالی برای توسعه مهارت‌های خلاقانه و حرفه‌ای در زمینه‌های مختلف هنری فراهم می‌کنند. برخی از رشته‌های این حوزه عبارتند از:
- BTS Design d’Espace: این دوره به طراحی فضاهای داخلی و خارجی اختصاص دارد و دانشجویان را برای طراحی محیط‌های مسکونی، تجاری و صنعتی آماده می‌کند.
- BTS Design de Mode: این دوره برای علاقه‌مندان به طراحی مد و لباس است و مهارت‌های مورد نیاز برای طراحی و تولید لباس‌ها و اکسسوری‌های مد را آموزش می‌دهد.
- BTS Communication Visuelle: این دوره بر طراحی گرافیک و ارتباطات تصویری تمرکز دارد و دانشجویان را برای کار در زمینه تبلیغات، برندینگ و رسانه‌های تصویری آماده می‌کند.
BTS در زمینه خدمات (Services)
این دسته از دوره‌ها دانشجویان را برای مشاغل خدماتی، به ویژه در حوزه‌های بهداشت، گردشگری و هتلداری آماده می‌کند. برخی از رشته‌های محبوب در این زمینه عبارتند از:
- BTS Tourisme: این دوره به آموزش مهارت‌های لازم برای کار در صنعت گردشگری می‌پردازد، از جمله مدیریت گردشگری، خدمات مشتری و طراحی تورهای گردشگری.
- BTS Hôtellerie-Restauration: این رشته بر مدیریت هتل و رستوران‌ها تمرکز دارد و فارغ‌التحصیلان آن می‌توانند در مدیریت رستوران‌ها، هتل‌ها و کافه‌ها فعالیت کنند.
- BTS Services Informatiques aux Organisations (SIO): این رشته بر خدمات فناوری اطلاعات تمرکز دارد و دانشجویان را برای پشتیبانی و مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی در سازمان‌ها آماده می‌کند.
شرایط پذیرش در دوره BTS
برای ورود به دوره‌های BTS، متقاضیان باید مدرک Baccalauréat (دیپلم دبیرستان) یا معادل آن را داشته باشند. البته هر دوره BTS ممکن است شرایط و پیش‌نیازهای خاصی نیز داشته باشد، از جمله داشتن مدرک تحصیلی مرتبط یا تجربه کاری در حوزه مورد نظر.
مزایای شرکت در دوره‌های BTS
- ورود سریع به بازار کار: یکی از بزرگ‌ترین مزایای دوره‌های BTS، ورود سریع و آسان به بازار کار است. این دوره‌ها بر اساس نیازهای بازار کار طراحی شده‌اند و دانشجویان را برای مشاغل خاص آماده می‌کنند.
- تجربه عملی: دوره BTS با تمرکز بر مهارت‌های عملی و دوره‌های کارآموزی، دانشجویان را به تجربه‌های واقعی در محیط کار مجهز می‌کنند.
- انعطاف‌پذیری در ادامه تحصیل: هرچند دوره BTS به گونه‌ای طراحی شده‌اند که فارغ‌التحصیلان بتوانند مستقیماً وارد بازار کار شوند، اما امکان ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر نیز وجود دارد.
- اعتبار بین‌المللی: مدارک BTS در سطح بین‌المللی معتبر هستند و فارغ‌التحصیلان می‌توانند در کشورهای دیگر نیز از این مدرک برای یافتن شغل استفاده کنند.
درآمد دوره‌های کارآموزی BTS
یکی از ویژگی‌های برجسته دوره BTS در فرانسه، وجود دوره‌های کارآموزی در بسیاری از رشته‌ها است. این کارآموزی‌ها فرصت مناسبی برای دانشجویان فراهم می‌کنند تا تجربه عملی و مهارت‌های شغلی خود را در محیط‌های کاری واقعی توسعه دهند. درآمد حاصل از این دوره‌های کارآموزی متفاوت است و بستگی به عوامل مختلفی دارد:
- سطح دوره و نوع کارآموزی: در برخی از رشته‌ها که کارآموزی‌ها فنی‌تر یا پیچیده‌تر هستند، درآمد بیشتری نیز پرداخت می‌شود.
- نوع قرارداد کارآموزی: دانشجویانی که به‌صورت رسمی به‌عنوان کارآموز در یک شرکت مشغول می‌شوند، حقوق ماهانه‌ای دریافت می‌کنند. این حقوق معمولاً بسته به سن و سابقه کارآموزی متغیر است. در برخی از موارد، کارآموزان ممکن است حقوقی معادل 40 تا 60 درصد از حداقل دستمزد (SMIC) دریافت کنند.
- نوع شرکت و صنعت: درآمد کارآموزی در شرکت‌های بزرگتر و صنعتی ممکن است بالاتر باشد.
- مدت زمان کارآموزی: دوره‌های کارآموزی طولانی‌تر معمولاً با حقوق بهتری همراه هستند. کارآموزی‌های BTS معمولاً از حدود 4 تا 6 ماه طول می‌کشند.
BTS Apprentissage چیست؟
BTS Apprentissage نوعی از برنامه BTS است که به صورت آموزش دوگانه یا سیستم یادگیری شغلی (alternance) برگزار می‌شود. در این روش، دانشجویان به طور همزمان در یک محیط کاری و یک مرکز آموزشی مشغول به تحصیل هستند. دانشجویان بخشی از هفته را در شرکت مشغول به کار می‌شوند و بخشی دیگر از هفته را در کلاس‌های آموزشی شرکت می‌کنند. این نوع دوره‌ها به دانشجویان این فرصت را می‌دهند که همزمان با یادگیری تئوری، تجربه عملی نیز کسب کنند.
مزایای BTS Apprentissage
تجربه کاری همزمان با تحصیل: دانشجویان در محیط کاری واقعی به‌صورت عملی تجربه می‌کنند و این تجربه برای ورود به بازار کار بسیار ارزشمند است.
دریافت حقوق در طول دوره: دانشجویان در این دوره‌ها حقوق ماهیانه دریافت می‌کنند که معمولاً بسته به سن و سال تحصیلی بین 50 تا 100 درصد از حداقل دستمزد در فرانسه متغیر است.
امکان ادامه کار در شرکت: در بسیاری از موارد، پس از پایان دوره، شرکت‌هایی که دانشجویان را به‌عنوان کارآموز پذیرفته‌اند، پیشنهاد استخدام می‌دهند.
درآمد این دوره‌های کارآموزی به چه چیزی بستگی دارد؟
درآمد دوره BTS Apprentissage به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
سن کارآموز: در فرانسه، دستمزد کارآموزان با توجه به سن آن‌ها تغییر می‌کند. افراد بالای 26 سال به‌طور معمول دستمزد بیشتری دریافت می‌کنند.
سال تحصیل: دانشجویان سال اول معمولاً دستمزد کمتری نسبت به دانشجویان سال دوم دریافت می‌کنند.
صنعت مورد نظر: برخی صنایع مانند مهندسی و فناوری اطلاعات ممکن است حقوق بیشتری به کارآموزان خود پرداخت کنند.
محل کارآموزی: در مناطق شهری بزرگ مانند پاریس، دستمزدها معمولاً بالاتر از مناطق روستایی و شهرهای کوچک‌تر است.
معادل دوره BTS با چه مدرکی در فرانسه است؟
مدرک BTS معادل مدرک BAC+2 در فرانسه است، که به معنای دو سال تحصیلات پس از دیپلم است. این مدرک به‌طور کلی معادل مدرک فوق دیپلم در سایر کشورها محسوب می‌شود و به فارغ‌التحصیلان امکان می‌دهد تا مستقیماً وارد بازار کار شوند.
امکان ادامه تحصیل و کار در فرانسه با مدرک BTS
هرچند مدرک BTS برای ورود سریع به بازار کار طراحی شده است، اما فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها امکان ادامه تحصیل نیز دارند. از جمله مسیرهای رایج ادامه تحصیل عبارتند از:
- Licence Professionnelle: دانشجویان می‌توانند پس از اخذ مدرک BTS، در دوره‌های لیسانس حرفه‌ای (Licence Pro) که معمولاً یک سال به طول می‌انجامد شرکت کنند.
- مدرک مهندسی یا کارشناسی ارشد: برخی دانشجویان علاقه‌مند می‌توانند پس از اتمام دوره BTS و تکمیل دوره‌های لیسانس، در مقاطع بالاتر مانند مهندسی یا کارشناسی ارشد نیز ادامه تحصیل دهند.
از نظر شغلی، مدرک BTS به فارغ‌التحصیلان این امکان را می‌دهد که به‌راحتی در شرکت‌های مختلف در سراسر فرانسه مشغول به کار شوند. با توجه به تقاضای بالا برای تکنسین‌ها و متخصصان فنی در صنایع مختلف، فارغ‌التحصیلان BTS معمولاً شانس بالایی برای یافتن شغل دارند.
اعتبار مدرک BTS
مدرک BTS نه تنها در فرانسه بلکه در بسیاری از کشورهای اروپایی و سایر نقاط جهان معتبر است. این مدرک به دلیل تمرکز بر مهارت‌های عملی و تجربه کاری، توسط کارفرمایان بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد و فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها به‌راحتی می‌توانند در بازار کار رقابت کنند.
دوره های دولتی و خصوصی BTS
در فرانسه، دوره BTS (Brevet de Technicien Supérieur) به دو نوع دولتی و خصوصی تقسیم می‌شوند. در ادامه، توضیحاتی درباره هر یک از این دسته‌ها و شهریه‌های مربوط به آن‌ها آمده است:
BTS دولتی
دوره BTS دولتی معمولاً تحت نظر وزارت آموزش ملی فرانسه و در مؤسسات آموزشی عمومی برگزار می‌شوند. این مؤسسات شامل lycées (دبیرستان‌ها) و centres de formation d’apprentis (CFA) (مراکز آموزش کارآموزی) هستند.
شهریه دوره های BTS :
شهریه دوره BTS دولتی به‌طور کلی بسیار کم و در حدود 250 تا 600 یورو در سال است.
در برخی موارد، این شهریه ممکن است کمتر هم باشد، زیرا دولت فرانسه بخش عمده‌ای از هزینه‌ها را تأمین می‌کند.
BTS خصوصی
دوره BTS خصوصی در مؤسسات آموزشی خصوصی برگزار می‌شوند. این مؤسسات معمولاً به دلیل ارائه برنامه‌های آموزشی خاص و امکانات بیشتر شهرت دارند.
- شهریه: شهریه دوره BTS خصوصی معمولاً بیشتر از دولتی‌هاست و به طور میانگین بین 3,000 تا 10,000 یورو در سال متغیر است. این مبلغ بسته به مؤسسه، رشته تحصیلی و امکانات آموزشی می‌تواند متفاوت باشد.
- کمک‌های مالی: دانشجویان می‌توانند برای دریافت کمک‌های مالی و بورسیه‌ها اقدام کنند که ممکن است هزینه‌های تحصیل را کاهش دهد.
- کیفیت آموزشی: هر دو نوع BTS (دولتی و خصوصی) کیفیت آموزشی مناسبی را ارائه می‌دهند، اما مؤسسات خصوصی ممکن است امکانات بیشتری داشته باشند.
20 رشته پرطرفدار BTS
- BTS Management Commercial Opérationnel (MCO) – مدیریت عملیات تجاری
- BTS Comptabilité et Gestion (CG) – حسابداری و مدیریت
- BTS Négociation et Digitalisation de la Relation Client (NDRC) – مذاکره و دیجیتالی‌سازی روابط مشتری
- BTS Services Informatiques aux Organisations (SIO) – خدمات فناوری اطلاعات به سازمان‌ها
- BTS Électrotechnique – الکترومکانیک
- BTS Maintenance Industrielle – نگهداری صنعتی
- BTS Mécanique et Automatismes Industriels (MAI) – مکانیک و اتوماسیون صنعتی
- BTS Design d’Espace – طراحی فضا
- BTS Design de Mode – طراحی مد
- BTS Tourisme – گردشگری
- BTS Hôtellerie-Restauration – هتلداری و رستوران‌داری
- BTS Technico-Commercial – تکنسین بازرگانی
- BTS Systèmes Numériques – سیستم‌های دیجیتال
- BTS Métiers de la Chimie – رشته‌های شیمی
- BTS Métiers de l’Esthétique – رشته‌های زیبایی‌شناسی
- BTS Transport et Prestations Logistiques – حمل و نقل و خدمات لجستیک
- BTS Métiers de l’Audiovisuel – رشته‌های سمعی و بصری
- BTS Métiers de l’Environnement – رشته‌های محیط‌زیست
- BTS Banque – بانکداری
- BTS Communication – ارتباطات
نتیجه‌گیری
دوره BTS یکی از بهترین گزینه‌ها برای کسانی است که به دنبال تحصیل در دوره‌های کوتاه‌مدت و ورود سریع به بازار کار هستند. با توجه به تنوع رشته‌ها و زمینه‌های تحصیلی، این دوره‌ها برای علاقه‌مندان به حوزه‌های صنعتی، تجاری، هنری و خدماتی انتخابی عالی هستند. فارغ‌التحصیلان این دوره‌ها نه تنها به مهارت‌های عملی مجهز می‌شوند، بلکه فرصت‌های شغلی متعددی در انتظار آن‌ها خواهد بود.
مهاجرت به فرانسه برای شرکت در دوره BTS می‌تواند یک مسیر عالی برای شروع یک حرفه موفق و کسب تجربه بین‌المللی باشد.
